รูรับแสง คืออะไร

รูรับแสง  (f stop number) หรือเรียกกันอีกอย่างว่า หน้ากล้อง

F number คือปริมาณแสงที่ส่งผ่านไปยังเซนเซอร์รับภาพ (Image Sensor) มีหน่วยวัด เป็น F number –  ค่า f stop number ถ้า f stop number มากๆ รูรับแสงจะแคบ ส่วน f stop number น้อยๆ รูรับแสงจะกว้าง โดย  F 2.8 (กว้าง) – F 16 (แคบ)

f number  นั้นจะเพิ่มเป็นขึ้น ( stop ) เช่น  f2.0 ,  f2.8 , f4 ,  f5.6 ,  f8 ,  f11 ,  f16 ,  f22 ในแต่ละขั้นจะทำให้แสงเพิ่มขึ้นเท่าตัว เช่น ค่ารูรับแสง f2 จะให้ปริมาณแสงมากกว่าขนาดรูรับแสง f2.8 อยู่ 1 สตอปมากกว่า f4 อยู่ 2 สตอป หมายความว่ายิ่งเลือกใช้ค่ารูรับแสงมากขึ้นม่านไดอะแฟรมในตัวเลนส์ก็จะยิ่งหรี่เล็กลง แสงจะผ่านไปยังเซนเซอร์ได้น้อย

ค่า  f stop number ยังไม่ได้ทำให้แสงเพิ่มขึ้นอย่างเดียว ยังทำให้ค่า ระยะชัด (Depth of field) เพิ่มขึ้นอีกด้วย

ระยะชัดหมายถึงพื้นที่ความคมชัดที่เกิดขึ้นในแนวระนาบขนานกับตัวกล้องหรือ เซนเซอร์รับภาพ ภาพที่มีระยะชัดน้อยเราเรียกภาพนั้นว่า ภาพชัดตื้นแต่ถ้าในภาพมีระยะชัดมากหรือครอบคลุมเกือบทั่วทั้งภาพเราเรียกภาพลักษณะนี้ว่า ภาพชัดลึกปัจจัยที่ส่งผลโดยตรงกับระยะชัดในภาพคือขนาดรูรับแสงและตำแหน่งโฟกัสภาพ ในที่นี้จะขอกล่าวถึงขนาดรูรับแสงก่อนเป็นอันดับแรกการควบคุมระยะชัดในภาพให้มีมากหรือน้อย กำหนดได้ด้วยขนาดรูรับแสงหากเลือกใช้ขนาดรูรับแสงกว้างจะทำให้ช่วงระยะชัดในภาพมีน้อยตรงกันข้ามขนาดรูรับแสงที่เล็กแคบจะช่วยเพิ่มระยะชัดในภาพให้มีมากยิ่งขึ้นตัวอย่างเช่น หากเราถ่ายภาพคนที่อยู่ห่างออกไป 2 เมตร โดยใช้เลนส์ 50มม.ตำแหน่งโฟกัสภาพคือใบหน้า ถ้าเลือกใช้ขนาดรูรับแสงที่ f2.8ระยะชัดที่เกิดในภาพจะมีเฉพาะแต่ตัวคนเท่านั้นหมายถึงว่าส่วนอื่นนอกเหนือจากนั้นจะเริ่มพร่าเลือนยิ่งห่างจากตำแหน่งโฟกัสมากเท่าไหร่ก็จะยิ่งพร่าเลือนมากยิ่งขึ้น แต่ถ้าเปลี่ยนขนาดรูรับแสงให้เล็กลงเป็น f5.6เราจะได้ระยะชัดที่เพิ่มมากขึ้นตัวคนจะคมชัดทั้งหมดรวมไปถึงสิ่งของที่อยู่ใกล้ในบริเวณนั้นด้วยและถ้าใช้ขนาดรูรับแสงที่เล็กแคบมากๆ เช่นขนาด f16ระยะชัดในภาพก็จะยิ่งมีมากขึ้นอีกโดยครอบคลุมพื้นที่ทั้งด้านหน้าและด้านหลังของตัวคนเป็นระยะทางมากขึ้นการถ่ายภาพบางประเภทจำเป็นต้องคุมระยะชัดในภาพให้มีมากพอเพื่อถ่ายทอดรายละเอียดได้อย่างครบถ้วน เช่นภาพวิว ภาพสถานที่ขนาดรูรับแสงที่ใช้จึงมักมีขนาดเล็ก โดยมากจะอยู่ในช่วง f8 เป็นต้นไปจนถึงf16 หรือ f22

แต่ กับภาพบางประเภท ระยะชัดเพียงน้อยนิดกลับทำให้ภาพดูดีกว่าเช่นการถ่ายภาพบุคคล หรือภาพพอร์ทเทรตเมื่อเราปล่อยให้สิ่งต่างๆในภาพเลือนหายไปอยู่นอกระยะชัดคนในภาพจะดูลอยเด่นเป็นที่น่าสนใจยิ่งขึ้นเราอาจเลือกใช้รูรับแสงได้ตั้งแต่ f1.4 ไปจนถึง f5.6ซึ่งเป็นขนาดรูรับแสงที่ให้ระยะชัดไม่มากนัก เพื่อขจัดส่วนอื่นออกไปทั้งนี้ทั้งนั้น การจะเลือกใช้ขนาดรูรับแสงเท่าใดขึ้นอยู่กับลักษณะของภาพที่ถ่ายและแนวชอบของช่างภาพแต่ละคนเป็นหลักไม่ถือเป็นกฏตายตัวแต่อย่างใด

ที่มา : Klongdigital.com